به گزارش پایگاه تحلیلی- خبری درسانیوز: مهدی فرجی مدیر پایگاه ملی میراث‌فرهنگی آیاپیر از توقف کاوش‌های باستان‌شناسی در این محوطه از سال ۹۶تاکنون خبر داد و گفت: با وجود آنکه مشکل خاصی برای ثبت جهانی ایذه وجود ندارد اما تحقق این امر نیازمند عزم تمامی مسئولان استانی است.
وی در این رابطه بیان کرد: ثبت جهانی یک فرآیند تخصصی است و اینگونه نیست که فقط با خواست چند نفر محقق شود، بلکه نیازمند عزمی استانی و ملی است.
مدیر پایگاه ملی میراث‌فرهنگی آیاپیر (ایذه) گفت: درحال حاضر چندین اثر از جمله همدان، ماسوله و کاروانسراهای ایران…در لیست ثبت جهانی قرار دارند و پرونده‌های آن‌ها به یونسکو ارائه شده‌اند. به دلیل محدودیت در ثبت آثار میراث فرهنگی در یونسکو، گنجاندن آثار در لیست ثبت جهانی مراحل خود را می‌طلبد.
فرجی ادامه داد: اما با توجه به آنکه ایذه از سال ۱۳۸۶در فهرست موقت یونسکو قرار گرفته، باید امور را برای ثبت دائم آن تسهیل کنیم و کارهای اصولی زیادی در محوطه و شهر ایذه انجام شود.
وی افزود: در این راستا، وضعیت شهر ایذه باید ارتقا پیدا کند و منظر، فاضلاب‌ها، نمای ساختمان‌ها و…متحول شوند. همچنین نیازمند اعتبارات و تملک اراضی واقع در عرصه و حریم آثار تاریخی هستیم. سال‌های گذشته اقدامات خوبی در این راستا انجام شده و امیدواریم طی چند سال آینده ایذه در لیست میراث جهانی قرار گیرد.
مدیر پایگاه ملی میراث‌فرهنگی آیاپیر (ایذه) درباره چالش‌های پیش روی ایذه برای ثبت جهانی، آن هم درحالی که ظرفیت‌های بسیاری در این زمینه دارد، گفت: مشکل خاصی برای ثبت جهانی ایذه وجود ندارد، فقط تحقق این امر نیازمند عزم تمامی مسئولان استانی است. در بسیاری از پرونده‌های ثبت میراث‌فرهنگی، نمایندگان مجلس، استاندار، فرمانداران و…برای ثبت آثار اقدام می‌کنند و به نوعی می‌توان گفت فشار سیاسی در این میان وجود دارد. برای مثال در ثبت پرونده منظر فرهنگی اورامانات، به شدت شاهد فشارهای سیاسی مسئولان برای ثبت این پرونده بودیم که همین امر سبب تسریع ثبت نیز شد. معمولا فشارهای سیاسی در این موضوعات بسیار تأثیرگذارند.
فرجی همچنین از پراکندگی و وسعت آثار این محوطه به عنوان یکی از چالش‌های پایگاه عنوان کرد و افزود: آثار ما همچون تخت جمشید یا چغازنبیل، متمرکز نیستند؛ بلکه به صورت کوهستانی، تپه، گورستان، بناهای تک و…پراکنده‌اند. به همین دلیل نیاز داریم تا نیروهای یگان حفاظت میراث‌فرهنگی تجهیز شوند و حتی نیروی انسانی افزایش یابد.
وی که بیش از ۲۰سال در محوطه باستانی ایذه فعال است، افزود: بین مسئولان میراث‌فرهنگی استان، عزم ثبت جهانی وجود دارد اما همان‌طور که گفتم، فشارهای سیاسی تأثیر بسزایی در تحقق این مهم دارند. نمایندگان مجلس، استاندار و… باید کمک کنند و مجموعه استان هم خواهان ثبت جهانی باشد. وی درباره حضور قاچاقچیان در منطقه و حفاری‌های غیر مجاز گفت: قاچاقچیان اشیاء تاریخی در تمامی دنیا فعال هستند و این امر مختص ایذه نیست. قاچاقچیان و باندهای بین‌المللی قوی در این حوزه در سطح جهانی بسیار فعالند.
مدیر پایگاه ملی میراث‌فرهنگی آیاپیر (ایذه) گفت: از سال ۱۳۸۶تا ۱۳۸۹هیأت مشترک باستان‌شناسان ایران و ایتالیا در آیاپیر فعال بودند. از سال ۱۳۸۹تا ۱۳۹۶نیز فعالیت‌هایی صورت گرفت ولی از آنجایی که محوطه بسیار گسترده‌است، نمی‌توان در چند فصل کاوش، به نتایج دلخواه رسید.
به گفته فرجی؛ درحال حاضر آثار کشف شده در ایذه، در موزه باستان‌شناسی این شهر نگهداری می‌شوند و با وجود آنکه شرایط نگهداری آن‌ها خوب است، اما موزه‌ها نیازمند نیروی متخصص به‌ویژه در حوزه مرمت و حراست هستند.
