برق می‌رود، اینترنت از کار می‌افتد؛ وزارت ارتباطات هم تماشا می‌کند!
محمدمهدی دبیریان گزارشگر پایگاه تحلیلی- خبری درسانیوز؛ با گرم شدن زودرس هوا و افزایش مصرف برق و در نتیجه اعمال خاموشی‌ها در کشور، حوزه ارتباطات هم از این موضوع بی‌تأثیر نمانده و آن گونه که مسئولان می‌گویند با وجودی که خاموشی‌های ناشی از قطعی برق آسیب زیادی به زیرساخت‌های ارتباطی وارد می‌کند اما این موضوع با باتری‌های موجود در سایت‌ها قابل پیشگیری و جبران نیست.
ناترازی برق به معنای ناتوانی شبکه در تأمین میزان برق مورد نیاز مصرف‌کنندگان در برخی ساعات خاص روز است؛ وضعیتی که معمولاً در ماه‌های گرم سال و هم‌زمان با افزایش استفاده از وسایل سرمایشی بروز می‌کند. وزارت نیرو برای مواجهه با این وضعیت بحرانی، بر مدیریت مصرف تمرکز کرده و از تدوین ۳۶ بسته مدیریت مصرفی برای تابستان خبر داده است.
این بسته‌ها قرار است با بهره‌گیری از ابزارهایی مانند کنتورهای هوشمند و پایش لحظه‌ای مصرف، بار مصرفی را تا حدود ۱۰ هزار مگاوات کاهش دهند. تجربه سال‌های گذشته نیز نشان داده که بدون مشارکت مردم و صنایع، عبور از اوج بار تابستان امکان‌پذیر نخواهد بود.
در همین حال، صنعت ارتباطات از جمله حوزه‌هایی است که از این موضوع بی‌تأثیر نمی‌ماند به گونه‌ای که بابروز خاموشی‌ها سایت‌های ارتباطی در زمینه تلفن همراه واینترنت و زیر بخش‌های آن مانند کارتخوان‌ها و سایر خدماتی که بربستر اینترنت ارایه می‌شود، نیز یا از کار می‌افتند و یا کیفیت و میزان کارآیی‌شان به شدت کاهش می‌یابد و این موضوع مستقیماً در امور کشور و کسب و کار و زندگی مردم تأثیر می‌گذارد.
به عبارت دقیق‌تر، شنیدن جمله “سیستم قطع است”، درروزهای گرم اخیر به یک عادت تکراری برای مردم تبدیل شده است. چرا که با بروز خاموشی‌های برق، بخش گسترده‌ای از خدمات خرد عمومی و کسب و کارها که این روزها بربستر اینترنت یا موبایل ارایه می‌شود، از کار می‌افتد و باعث تولید نارضایتی مردمی می‌گردد.
یکی از راه‌حل‌هایی که برای این موضوع همیشه مدنظر بوده، استفاده از باتری‌هایی است که در دکل‌ها یا سایت‌های ارتباطی برای مواقع اضطراری که برق قطع می‌شود، تعبیه شده است. بااین حال ظاهراً این باتری‌ها هم نمی‌تواند کمکی به بهبود وضعیت ارتباطات درمواقع قطعی برق بکند.
در این راستا سیدستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اخیرا از ادامه تلاش برای کاهش ناترازی‌ها در کشور خبر داده و گفته است خاموشی‌های ناشی از قطعی برق که آسیب زیادی هم به زیرساخت‌های ارتباطی وارد می‌کند، با باتری‌های موجود در این سایت‌ها قابل پیشگیری و جبران نیست.
او می‌گوید: باتری سایت‌های ارتباطی در همه جای جهان کارکرد محافظتی از تجهیزات را دارند و نمی‌توان روی آنها برای جبران ناترازی‌ها و پیشگیری از قطع شدن فعالیت سایت‌های ارتباطی در زمان خاموشی‌ها حساب کرد. در واقع در همه جای جهان باتری‌های سایت‌های ارتباطی فقط برای محافظت از تجهیزات ارتباطی استفاده می‌شوند و قرار نیست ناترازی انرژی را جبران کند.
بررسی‌ها و اعلام کارشناسان نیز حاکی از آن است که این باتری‌ها به طور میانگین می‌توانند ۲۰ تا ۳۰ دقیقه روشن بودن وکیفیت وکارکرد تجهیزات ار تباطی را حفظ کنند و کارکردشان این است که اگر جریان برق وصل نشد، تجهیزات را آرام خاموش کنند تا در اثر قطعی ناگهانی برق آسیبی به آنها وارد نشود. بنابراین این باتری‌ها نمی‌توانند به رفع مشکل ناترازی برق کمک کنند و سایت‌های ارتباطی را در زمان خاموشی‌ها روشن نگه دارند تا پوشش آنتن و اینترنت همراه برقرار بماند.
با این وجود درباره کیفیت وکارکرد خود این باتری هم مسایل ونکاتی وجوددارد که باید به آنها هم توجه کرد.
در این باره باید به این نکته توجه کرد که استفاده از باتری ایستگاه‌های «بی تی اس» برای زمانی بوده که شرایط برق کشور نرمال باشد و در قطعی یک الی دو ساعته این ایستگاه‌ها از باتری‌ها برای زمان محدودی استفاده می‌کردند اما اکنون تردیدهایی بروز کرده که ممکن است نوع مرغوبی از این باتری‌های تهیه نشده وبه علاوه در نگهداری و تعویض آنها سهل انگاری صورت گرفته باشد؛ لذا اگر این اقدامات به خوبی انجام می شد شاید امروز سایت‌های بی‌تی‌اس تاب آوری چهار ساعته می داشتند.
بحث دیگری که باید به آن توجه کرد این است که باتری‌هایی که برای ایستگاه‌های موبایل واینترنت درنظر گرفته شده، براساس ظرفیت روزی بوده که سایت‌های مورد نظر طراحی شده است.
در واقع وقتی سایتی طراحی می‌شود یک ظرفیت پوششی و ارائه سرویس برای آن درنظرگرفته می شود. اما ظرفیت این سایت‌ها و باتری‌های آن به تناسب افزایش قلمرو پوششی، ظرفیت مصرفی و افزوده شدن سرویس‌های جدید به آن بهبود نیافته ولذا با بروز کوچکترین ناترازی یا قطع برق، کارآیی آن کاهش می‌یابد.
راه حلی که وجود ندارد
حال پرسش این است که با وجود عدم اتکا به ظرفیت باتری‌ها برای جلوگیری از قطع ارتباطات موبایل واینترنت در زمان قطع برق،چه راه حل جایگزینی دراین خصوص وجوددارد؟
وزیر ارتباطات با اظهاراتی مبهم در این باره می‌گوید:با قطع برق سایت‌های ما هم خاموش می‌شود اما اینکه چرا از باتری استفاده نمی‌کنیم باید گفت باتری‌ها طبق استاندارد جهانی ۲۰ دقیقه و باتری نو برای مدت یک ساعت سایت را نگه می‌دارد که این، مشکل را حل نمی‌کند زیرا این تجهیزات برای کنترل قطعی‌های پیش‌بینی شده نه ناترازی‌ها.
هاشمی می‌افزاید: یکی دیگر از مهم‌ترین مطالبات مردم از این وزارتخانه کیفیت اینترنت است؛ این موضوع هم از مطالبات جدی مردم از ما است، اما باید گفت وقتی برق قطع می‌شود سایت‌های ما خاموش می‌شود که این موضوع برای ما هم مطلوب نیست؛ چراکه در زیر دست سایت به طور مثال عملاً امکان استفاده از دستگاه کارتخوان وجود ندارد و کسب و کار مردم می‌خوابد.
او ادامه می‌دهد: در این زمینه طرحی به نام هوشمندسازی تهیه کرده‌ایم که تا ۲۰ درصد کاهش انرژی را محقق می‌کند.
محمدمحسن صدر، معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران هم دراین باره می‌گوید: برنامه ملی رفع ناترازی انرژی توسط وزارت ارتباطات تدوین و به رئیس‌جمهور و سران قوا ارائه شده و اکنون در حال اجراست. این برنامه با تمرکز بر تحلیل داده و همراهی اجتماعی، به‌جای افزایش تولید، بر مدیریت بهینه مصرف تأکید دارد.
نگاهی به اظهارات کلی و مبهم وزیر ارتباطات نشان می‌دهد این وزارتخانه طرح روشن وشفافی برای مقابله با اثرات قطعی برق در ارتباطات واینترنت کشور ندارد و صرفاً به حرف درمانی اکتفا کرده و از ارایه پاسخ تفصیلی طفره می‌رود.
کارشناسان انتظار دارند اگر وزارت ارتباطات به قول وزیر مربوطه، طرحی به نام هوشمندسازی تهیه کرده که تا ۲۰ درصد کاهش انرژی را محقق می‌کند، جزئیات آن را به روشنی منتشر نماید؛ اما اگر طرحی وجود ندارد یااین وزارتخانه هم به مانند سایر وزارتخانه ها از اثرات قطعی برق آچمز بوده ومجبور به تمکین و سکوت است، این موضوع را با صداقت با مردم درمیان بگذارد تادست کم افراد در برخورد باتبعات قطعی برق در بخش‌های مختلف ارتباطی، غافلگیر نشده وخود با راه‌حل‌های مبتکرانه و همکاری درون مردمی، فکری برای این وضعیت بکنند.
همچنین بر وزیر ارتباطات است که در این شرایط بغرنج، جلوی زیاده خواهی و طمعکاری اپراتورها در افزایش قیمت اینترنت را بگیرد و در این مسیر به‌گونه‌ای قاطعانه عمل کند که اگر کار به لغو مجوز اپراتورهای متخلف هم رسید، دست برندارد.
بدیهی است که در سال‌های اخیر نه تنها کمیت و کیفیت اینترنت کشور بهبود نیافته که پسرفت هم داشته‌ایم و به علاوه، در شرایطی که وعده دولت چهاردهم در رفع فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی ناکام مانده و حجم بسیاری از اینترنت بابت استفاده به ناچار از فیلترشکن هدر می‌رود، افزایش قیمت اینترنت ظلم مضاعف به مردم بوده و سکوت و مماشات با اپراتورهای زیاده‌خواه در این مورد به سرمایه اجتماعی دولت آسیب جدی وارد خواهد کرد.
