یادداشتی از محسن عباسی‌فرد در پایگاه تحلیلی- خبری درسانیوز؛ تبعات اقتصادی سقوط بشار اسد برای ایران و منطقه
رونق و پیشرفت اقتصادی هر کشور به عوامل متعدد اقتصادی و غیراقتصادی بستگی دارد. در ایران اما به دلایل مختلف و بر خلاف دیدگاه‌های برخی اقتصاد خوانده‌های غافل یا بی‌اعتنا به ساختارهای ضد تولید و ضد توسعۀ موجود، عوامل غیر اقتصادی بسیار فعال‌تر هستند.
اقتصاد ایران به دلیل وابستگی شدید و در واقع اعتیاد به درآمدهای نفتی نیازمند برخورداری از روابط خارجی مناسب با سایر کشورها به خصوص کشورهای ثروتمند و توسعه یافته است.
به همین دلیل بروز هر اتفاق در روابط سیاسی و اقتصادی ایران با سایر کشورها، تأثیری فوری بر متغیرهای اقتصادی کشور خواهد گذاشت. بی‌جهت نیست که اغلب شاخص های اقتصادی از سال ۱۳۹۷ که ایران با تشدید تحریم‌ها مواجه شد، رو به افول گذاشت.
با روی کار آمدن مجدد دونالد ترامپ به عنوان بانی تشدید تحریم‌ها از یکسو، و اوج‌گیری تنش یک ساله بین نیروهای فلسطینی و به خصوص با ورود حزب‌الله به جنگ با اسرائیل، انتظارات منفی زیادی نسبت به بهبود شرایط اقتصاد و یا حتی کاهش بحران‌های موجود ایجاد شد.
با اعلام آتش بس بین حزب‌الله و اسرائیل امید اندکی برای بهبود نسبی شاخص‌های اقتصادی ایجاد گردید. حملۀ گستردۀ نیروهای مخالف بشار اسد(به عنوان متحد استراتژیک ایران در دهه‌های گذشته) از فردای آتش بس حزب‌الله و اسرائیل نگرانی کارگزاران اقتصادی در داخل کشور را افزایش داد و هر چه این نیروها به سمت پایتخت پیشروی بیشتری داشتند، امید به کاهش تنش منطقه ای و در نتیجه انتظار بهبود شرایط اقتصادی مجدداً کمرنگ شد.
سقوط سریع حکومت اسد اما نگرانی‌های سیاسی و اقتصادی التهاب در بازارهای ایران را تشدید کرد. هرچند هنوز آینده رژیم سوریه و روابط احتمالی این کشور با ایران و حتی با سایر کشورها در ابهام قرار دارد، اما فعلاً امید چندانی به برقراری روابطی عادی با این کشور وجود ندارد.
با این توضیحات می‌توان گفت که حضور مجدد دونالد ترامپ در کاخ سفید از ماه آینده و اوج‌گیری اخیر تنش سیاسی هسته‌ای بین ایران و اروپا، زمینه‌های خوشبینی برای بهبود نسبی شاخص‌های اقتصادی کشور را از بین برده بود.
اکنون با استقرار نیروهائی(حداقل در شرایط فعلی) به شدت ضد ایرانی، شرایط روابط سیاسی و اقتصادی ایران با کشورهای منطقه و فرامنطقه‌ای هرگونه پیش بینی مثبت برای بهبود شرایط اقتصادی در کوتاه مدت را از بین برده است.
با این وصف، پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری و اولویت ایشان در کاهش تنش(هرچند دیرهنگام) با اروپا و امریکا و فعالیت و تحرک قابل تحسین وزیر خارجه در این راستا امید اندکی برای معاهده‌ای جدید در رفع تحریم‌ها ایجاد کرده است.
با این وصف، تا استقرار کامل رژیم جدید سوریه و اعلام مواضع سیاسی‌شان با سایر کشورها از جمله ایران، امکان تحلیلی واقع بینانه برای تأثیر مثبت یا منفی بر اقتصاد ایران وجود ندارد.
