یاداشتی از پروفسور حسن امین حقوقدان، فیلسوف، ادیب و شاعر: در ادب پارسی، تا دوران قاجار و برآمدن قایم مقام، کفه نظم سنگین‌تر و قوی‌تر از نثر بود؛ و ادب گفتاری و شنیداری بیش از نوشتاری و تولید و تکثیر آثار منظوم بیش از آثار منثور بود.
اما اندک‌اندک در پی جنبش اصلاح‌طلبی امیرکبیر و بعد رواج اندیشه‌های جدید برخاسته از فضای فرهنگی سیاسی آزادیخواهی و ضد استبدادی از مشروطیت به بعد نثر متحول شد و شیوه‌های ملقلق و متکلف نویسندگی و نثرنویسی جای خود رابه ساده‌نویسی داد.
سرانجام با رواج مطبوعات و بعد تأسیس مدارس و دانشگاه‌ها، و البته سوادآموزی بیشتر، در ایران هم از جهت کمی و کیفی نثر به جلوه‌گری بیشتر پرداخت، زبان مکتوب به زبان محاوره نزدیکتر شد و بدین‌گونه از اقتدار بلا منازع نظم کاسته شد.
اکنون می‌خواهم سمند سخن نمونه‌ای فاخر از نثر پژوهشی و تعلیمی عصر حاضر اثر استاد منوچهر برومند را از مقدمه‌ای که بر این کتاب نوشته‌ام، نقل کنم.
نگاهی به فهرست مطالب کتاب، این نکته را به اثبات می‌رساند که نویسنده این مقالات در زمینه‌های گوناگون ادب، تاریخ، هنر، فرهنگ، باستان‌شناسی، شخصیت‌شناسی، نقد کتاب، بلکه به طور عام علوم انسانی و اجتماعی صاحب‌نظر است و در هر موضوعی که ورود کرده است، تحقیقات کافی کرده و به نتایج درست رسیده است.
جالب‌تر آن که استاد برومند افزون بر موضوع‌های یادشده بالا، در حوزه علوم انسانی. گاهی به مطالب خیلی تخصصی‌تری مانند حقوق دریاها (در مقاله وضعیت حقوقی دریای کاسپین) یا گیاه‌شناسی (در مقاله آفات گل‌های موسمی) هم ورود کرده است و در آن زمینه‌ها هم از عهده برآمده است.
خجسته ذوفنونی رهنمونی
که در هر فن بود چون مرد ذوفن
من این بخت را داشتم که قبل از چاپ کتاب آن را پیش از دیگران بخوانم و از مطالعه آن لذت ببرم. اطمینان دارم که هر خواننده دیگر هم اعم از مبتدی تا منتهی در این کتاب نکته‌های تازه و ارزنده خواهد یافت و از خواندن آن پشیمان نخواهد شد.
