سوسن امیریپریان گزارشگر پایگاه تحلیلی_خبری درسا نیوز؛ این روزها که تأمین منابع انرژی بحث داغ محافل سیاسی هست اما مصرف آن برای مردم دردسر ساز شده است. هر ماه نرخ قبوض برق و آب و گاز شگفتیآور است.
آب تصفیه شده و بهداشتی که حق قانونی هر شهروندی است اما با افزایش سر سام آور نرخ آب بها و اضافه شدن بندهای عجیب و غریب در قبض آب خانگی تعجب و گلایه شهروندان کرمانشاهی را بر انگیخته است.
خانم میانسالی که قبض کاغذی آب را در دستش نشان میدهد، چنین میگوید: هربار قبض آب برایم حدود ۱۵هزار تومان میآمد، آخه من این یک ماه اصلاً خانه هم نبودم چرا باید ۱۰۰ و ۱۴ هزارتومان پول آب بیاد. نکنه لولهای چیزی شکسته یا نشت داره؟! آمدم اداره آب بپرسم جریان چیه؟! اما هرچه هم میپرسم جواب درستی نمیدهند. یعنی چه خدمات دفع فاضلاب زیاد شده؟! این خانم معترض در این باره توضیح میدهد که در جدول هزینهها در قبض آب ۴ بند به قرار زیر آمده است: بهای آب مصرفی، بهای خدمات دفع فاضلاب، ارزش افزوده و تکالیف قانونی! که این بند آخری جدید است و قبلاً توی قبض آب نبود.
خانم امینی ادامه میدهد: ماه گذشته مبلغ ۱۵ هزار و ۲۰۰ تومان قبض آب برایم آمد که مطابق جدول هزینه قبض آب؛ بهای آب مصرفی حدود ۷ هزار و ۷۰۰ تومان و بهای خدمات دفع فاضلاب هم حدود ۶ هزار تومان و ارزش افزوده هم حدود ۱۳۰۰ تومان عنوان شده بود حالا که قبض جدید آمده یک دفعه همه چیز ده برابر شده است! چه خبر است؟! بهای آب مصرفی ۸ برابر شده! بهای خدمات دفع فاضلاب یک دفعه ۷ برابر شده و جلوی آن نوشته ۴۲ هزار تومان! تازه یک بند دیگر هم به جدول هزینهها در قبض آب اضافه شده با عنوان تکالیف قانونی! که آن هم جلویش نوشته شده ۳۰۰ تومان.
نمیدانم آخر این دیگر چیست؟! چه خبر شده است.
چرا باید قبض آب ۹ برابر گران شود من همیشه کم مصرف بودم چرا باید پول اضافه بابت بندهای اضافه در قبض را من پرداخت کنم چرا هرجا کم میآورند از مردم میگیرند.
مگر حقوق من بازنشسته ده برابر شده است که پول آب را ده برابر از من میخواهند بگیرند. افراد زیادی معترضانه جلوی باجه متصدی در سازمان آب منطقهای جمع شدهاند و برگه در دست برای روند کار خود از این اتاق به آن اتاق میروند پاسخ به آنها یکسان است.(ما هم نمیدانیم چرا گران شده است!)
جوانی دانشجو که کنتور آب خانه پدریاش خراب شده بود، قبض ۳ میلیون تومانی خود را نشان میدهد و بیان میکند: برای تعویض کنتور خراب ۶ ماه است در صف انتظاریم و هنوز اقدامی از سوی شرکت آب و فاضلاب نشده است از همان روز اول گفتند بدون نوبت میخواهی فردا برایت کنتور سالم میآوریم و هزینه آن بالای ۲ میلیون تومان میشود.
جوان دانشجو میافزاید: این چه وضعی است این همه هزینههای مختلف به اسمهای مختلف در قبض آب میگیرند ولی از خدمات قابل توجه خبری نیست. حتی دریغ از تصفیه بهینه آب لولهکشی خانگی! اینقدر املاح سنگین دارد که ما خانوادگی همه دچار سنگ کلیه شدهایم. چرا دولت فقط بلد است پول از مردم بگیرد ولی خدماتش به مردم آنقدر ضعیف شده که حتی آب سالم هم نداریم. آخرچه کسی پاسخگوست؟!
اگر چه همین اوایل آبان ماه امسال، رئیس دولت جمهوری اسلامی ایران، لایحه بودجه ۱۴۰۴ را تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد و مطابق تبصره ۷ (آب، کشاورزی و محیطزیست) این برنامه؛ شرکتهای آب و فاضلاب استانی سراسر کشور مکلف شدند تا علاوه بر دریافت نرخ آب بها به ازای هر متر مکعب فروش آب شرب تا الگوی مصرف بهینه، مبلغ دو هزار(۲۰۰۰) ریال به ازای هر متر مکعب فروش آب شرب بالاتر از الگوی مصرف آب برای مشترکین خانگی و مبلغ چهارهزار(۴۰۰۰) ریال نیز به ازای هر متر مکعب بالاتر از الگوی مصرف از مشترکان غیرخانگی دریافت شود و مجلس نیز با تصویب بند ۷ (آب، کشاورزی و محیطزیست) این لایحه؛ سازمان آب را مکلف به دریافت مبالغ مصرفی فوق از طریق قبوض آب و واریز آن به حساب شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور نزد خزانه داری کل کشور کرد که قانوناً بایستی مبلغ ۲۰هزار میلیارد ریال آن برای کاهش هدر رفت آب شهری در همان استان و صرف ارتقا آب مصرفی مشترکان هزینه شود.
بر اساس این ماده تبصره ۷ مشترکان با نرخ تعرفه آب صفر و یا معاف از پرداخت تعرفه آب مشمول این بند نمیباشند بر همین اصل و بر اساس اطلاعات دریافتی تعرفه آب برای مشترکان بد مصرف در پلههای آخر تا ۵۵ درصد هم افزایش یافت.
اما نظریه کارشناسان همه معادلات را به هم میزند و هرچند که کنترل و مدیریت آب جهت تغییر الگوی مصرف مشترکان بد مصرف خانگی و غیرخانگی برای نگه داشت اندک ذخایر آبی کشور امری انکار ناپذیر است؛ به منظور تشویق مشترکان به رعایت الگوی مصرف آب، در تعرفه آب مشترکان با مصرف زیر الگو و یا مطابق الگو هیچ گونه افزایش قیمتی اعمال نشده است.
مهندس باتمانی با بیان مطلب فوق درباره افزایش آب بهاْ مشترکان آب خانگی و غیرخانگی بیان میکند: این در شرایطی است که ۴۸ درصد از خانوار بد مصرف ۷۰ درصد آب شرب کشور را به صورت بیرویه مصرف میکنند، افزایش پلکانی نرخ آببها صرفاً برای مصارف بالاتر از الگوی مصرف اعمال شده تا از این طریق بتوان به تغییر در رفتار مصرف این دسته از مشترکان امیدوار بود.
این طرح تنها برای مشترکانی که بیش از دو برابر الگو، مصرف آب داشته باشند اعمال خواهد شد.
با این حال الگوی مصرف به تناسب شرایط اقلیمی متفاوت است و مشترکان برای رهایی از این طرح میبایست به مدیریت مصرف آب حساس باشند.
وی میگوید: در حالحاضر هم ۴۸ درصد مشترکان بدمصرف، ۳۰ درصد خوش مصرف و ۱۸ درصد مشترکان کممصرف در کشور هستند که با توجه به شرایط اقلیمی ایران و وضعیت بحرانی آب در کشور؛ لازم است تا همه مشترکان نسبت به مصرف این مایه حیات حساس باشند و افراد پرمصرف نیز تجدید نظر جدی نسبت به روند مصرف خود داشته باشند و وزارت نیرو و سایر نهادهای مرتبط معمولاً برای جلوگیری از مصرف بیرویه آب و تشویق به صرفه جویی در مصرف آب، اقدام به تعیین نرخ آب با عنوان آب بها مینمایند و تعرفهها را بهطور تدریجی افزایش میدهند. این سیاستها بهویژه در مناطقی که با بحران آب یا خشکسالیهای طولانی مدت روبرو هستند اعمال میشود.
این کارشناس آب تصریح میکند: گاهی ممکن است مبلغ مندرج در قبض آب با مبلغ واقعی آب بهای واقعی که مشترک محاسبه نموده است مغایرت داشته باشد و این مبلغ ما به التفاوت بر مشترک تحمیل شود. از این رو اطلاع از تعرفه آب بها و نحوه محاسبه نرخ قیمت هر مترمکعب آب خانگی و تجاری ۱۴۰۳ به منظور پیشگیری از تضییع حقوق مشترکین ضروری میباشد.
لذا برای دسترسی به قیمت دقیق هر مترمکعب آب در سال ۱۴۰۳، بهتر است به شرکتهای آب و فاضلاب در سطح استانها محل سکونت خود مراجعه شود، چرا که قیمت ها می توانند بسته به منطقه و نوع مصرف تغییر کنند.
اگر چه بر اساس جدول تعرفه آب مشترکین خانگی قیمت غیریارانه یا آب معادل ۷۰۰۰۰ ریال میباشد.
قیمت هر مترمکعب آب تجاری در سال ۱۴۰۳ به طور دقیق مشخص شده است. تعیین قیمتها معمولاً بر اساس سیاستهای کلی دولت، نرخ تورم و نیاز به تأمین منابع آبی در هر منطقه انجام میشود. با این حال، بر اساس اطلاعات پیشین، قیمت آب تجاری معمولاً بیشتر از قیمت آب خانگی است و در بخشهای مختلف مانند بخشهای صنعتی، تجاری و کشاورزی، به صورت متفاوت محاسبه میشود.
مدت زمان صدور قبض اهمیت دارد، زیرا پلکانهای مصرف برای یک ماه تعیین شدهاند. به عنوان مثال، اگر مصرف ۳۵ هزار واحد در ۸۰ روز باشد، باید میزان مصرف را بر تعداد روزهای مصرف تقسیم کرده و سپس حاصل را در ۳۰ روز ضرب کرد تا مصرف ماهانه محاسبه شود.
برای اطلاع نرخ تعرفه، فرد متقاضی میتواند شخصا وارد سامانه استان کرمانشاه موردنظر خود شده و قیمت آب بها استان خود را بررسی نماید. در سالهای گذشته، قیمت آب تجاری برای مصرف در بخشهای مختلف تجاری و صنعتی، معمولاً به صورت پلکانی محاسبه میشد که بر اساس حجم مصرفی و نوع استفاده تعیین قیمت صورت میگرفت. در این زمینه باید گفت، برای مصارف بیشتر از حد الگو یا در مناطقی که نیاز به تأمین آب بیشتر است، قیمتها بالاتر خواهد بود.
حالا اما مشترکان آب مصرفی شرکت آب و فاضلاب کرمانشاه جملگی معتقدند شاید قبض آب هم مثل قبض برق برای افزایش هزینههای موجود در قبض هر ماه صادر شود!