آرین عباسی‌فرد مرتجم گزارشگر پایگاه تحلیلی‌درسانیوز؛ روز ملی کوهنوردی به طور رسمی در تقویم کشور ثبت نشده است. با این حال روز ملی کوهنوردی هر ساله در ۲۹ مهر ماه امسال برابر با ۲۱ اکتبر ۲۰۲۳ میلادی برگزار می‌شود.
روز ملی کوهنوردی در ایران
روز ملی کوهنوردی به طور رسمی در تقویم کشور ثبت نشده است. با این حال روز ملی کوه نوردی هر ساله در ۲۹ مهر ماه برگزار می‌شود. این روز در پی درگذشت مجید رضازاده از کوهنوردان استان فارس در اثر سقوط از کوه انتخاب شده است. ۴ آبان سال ۱۳۵۶، چهار کوهنورد استان فارس در راه بازگشت از قله بل با حادثه روبرو شده و آقای مجید رضازاده بعد از سقوط از ارتفاع ۱۵ متری بر اثر ضربه به سر و خونریزی مغزی درگذشت.
طی چندین سال همنوردان ایشان طی مراسمی کوچک یاد و خاطره همنورد خود را زنده نگه داشتند. با توجه به افزایش جمعیت کوهنوردان در کشور اختصاص یک روز به این افراد ضروری می‌نمود.
در نتیجه پس از اتفاق‌نظر در سال‌های اخیر روز ۲۹ مهر ماه توسط بسیاری از کوهنوردان به عنوان روز ملی کوهنوردی جشن گرفته می‌شود.
برخی از کوهنوردان برجسته ایرانی عبارتند از: مهدی عمیدی، پروانه کاظمی، عظیم قیچی‌ساز، محمد اوراز، مقبل هنرپژوه، لیلا اسفندیاری و … هستند.
اهمیت روز ملی کوهنوردی
کوهنوردی به حفظ سلامت جسمانی کمک می‌کند. این یک شکل ترکیبی از ورزش است که از تمام عضلات بدن استفاده می‌کند و در نتیجه تمرینی برای کل بدن برای ما فراهم می کند. نه تنها این، حضور در طبیعت زیبا ذهن شما را تازه می‌کند و به بهبود سلامت روان شما نیز کمک می‌کند.
روز ملی کوهنوردی به اهمیت این روز در حفظ سلامت جسمی و روحی انسان تأکید دارد. کوهنوردی برای بسیاری از افراد یک سرگرمی ماجراجویانه است. انتخاب روز کوهنورد باعث تقویت فرهنگ همنوردی، فداکاری و همدلی و … در بین کوهنوردان می‌گردد.
همچنین گرامیداشت این روز و تشویق عموم مردم به دنبال کردن آن و آماده‌سازی زیرساخت‌های لازم یکی از راه‌های گسترش گردشگری کوهستان بوده و می‌تواند تبدیل به یکی از منابع درآمد بومیان آن مناطق گردد. به علاوه اهمیت حفاظت از طبیعت کوهستان و پیشگیری از آسیب را بر همگان روشن می‌کند.
کوه‌ها جدا از اینکه به دلیل مناظر مسحورکننده و سرسبزی طبیعی، مقصدی محبوب برای سفر هستند، از نظر جغرافیایی نیز اهمیت زیادی دارند.
کوه‌ها «برج‌های آبی» جهان هستند که ۶۰ تا ۸۰ درصد از کل منابع آب شیرین را در اختیار کره‌زمین قرار می‌دهند. تقریباً نیمی از جمعیت جهان برای بقا به خدمات اکوسیستم کوهستانی وابسته هستند، نه تنها از نظر آب، بلکه از نظر غذا و انرژی پاک.
رسیدن به بالای یک کوه تجربه‌ای بی‌نظیر است و کمتر از فتح یک نبرد نیست. کل صعود و همچنین منظره‌ای که از طریق آن ارتفاع در معرض آن قرار می‌گیریم، لذت بخش است.
اما موضوع روز جهانی کوهستان(IMD) امسال در ۱۱ دسامبر، زنان کوه‌ها را جابهجا می‌کنند.
زنان نقش کلیدی در حفاظت از محیط‌زیست کوهستان و توسعه اجتماعی و اقتصادی دارند. آنها اغلب مدیران اصلی منابع کوهستانی، نگهبانان تنوع زیستی، حافظان دانش سنتی، متولیان فرهنگ محلی و متخصصان طب سنتی هستند.
افزایش تنوع آب و هوایی، همراه با کمبود سرمایه‌گذاری در کشاورزی کوهستانی و توسعه روستایی، اغلب مردان را به مهاجرت به جاهای دیگر در جستجوی معیشت جایگزین سوق داده است.
بنابراین زنان بسیاری از وظایف را که قبلاً توسط مردان انجام می شد بر عهده گرفته اند، اما زنان کوهستانی به دلیل فقدان قدرت تصمیم گیری و دسترسی نابرابر به منابع، اغلب نامرئی هستند.
به عنوان کشاورزان، فروشندگان بازار، زنان تاجر، صنعتگران، کارآفرینان، و رهبران جامعه، زنان و دختران کوهستانی، به ویژه در مناطق روستایی، پتانسیل این را دارند که عوامل اصلی تغییر باشند.
وقتی زنان روستایی به منابع، خدمات و فرصت‌ها دسترسی داشته باشند، به نیروی محرکه‌ای در برابر گرسنگی، سوء تغذیه و فقر روستایی تبدیل می‌شوند و در توسعه اقتصادهای کوهستانی فعال هستند.
روز جهانی کوه ۲۰۲۲ فرصتی برای ترویج برابری جنسیتی و در نتیجه کمک به بهبود عدالت اجتماعی، معیشت و تاب‌آوری است.
درباره زنان در کوهستان بیشتر بدانید و از مواد ارتباطی فائو به هر شش زبان سازمان ملل که در وب سایت آنها موجود است استفاده کنید.
در حالی که “زنان کوه‌ها را جابهجا می‌کنند” موضوع پیشنهادی برای سال ۲۰۲۲ است، کشورها، جوامع و سازمان‌ها می‌توانند از طریق موضوعی که بیشتر به آنها مرتبط است، IMD را جشن بگیرند.
این روز جهانی ۲۰۲۲ را با جامعه و دوستانتان جشن بگیرید و با استفاده از هشتگ #MountainsMatter به گفت‌وگو در رسانه‌های اجتماعی بپیوندید. برخی از پیام‌های کلیدی را به اشتراک بگذارید، یا در مورد نقش مهم زنان در کوهستان صحبت کنید، یا عکسی از کوه مورد علاقه خود پست کنید.
جواهرات طبیعی که باید به آنان احترام بگذاریم
کوه‌ها محل زندگی ۱۵درصد از جمعیت جهان هستند و حدود نیمی از نقاط داغ تنوع زیستی جهان را در خود جای داده‌اند. آنها آب شیرین را برای زندگی روزمره برای نیمی از بشریت فراهم می‌کنند. حفاظت از آنها یک عامل کلیدی برای توسعه پایدار است و بخشی از هدف ۱۵ SDGs است.
متأسفانه، امروزه کوه‌ها در معرض تهدید تغییرات آب و هوایی و بهره‌برداری بیش از حد قرار دارند. با ادامه گرم شدن آب و هوای جهانی، مردم کوهستانی– برخی از فقیرترین مردم جهان– برای زنده ماندن با مشکلات بیشتری روبرو هستند.
افزایش دما همچنین به این معنی است که یخچال‌های طبیعی کوهستانی با سرعت بی‌سابقه‌ای در حال ذوب شدن هستند و بر منابع آب شیرین پایین دست میلیون‌ها نفر تأثیر می‌گذارد.
این مشکل همه ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ما باید ردپای کربن خود را کاهش دهیم و از این گنجینه‌های طبیعی مراقبت کنیم.
توجه روزافزون به اهمیت کوه‌ها باعث شد تا سازمان ملل، سال ۲۰۰۲ سال بین‌المللی کوهستان را اعلام کند. اولین روز جهانی برای اولین بار در سال بعد، ۲۰۰۳ جشن گرفته شد.
ریشه‌های آن به سال ۱۹۹۲ باز می گردد، زمانی که سند “مدیریت اکوسیستم‌های شکننده: توسعه پایدار کوهستان”، به عنوان بخشی از برنامه عمل دستور کار ۲۱ کنفرانس محیط‌زیست و توسعه به تصویب رسید.
اخیراً سازمان ملل سال ۲۰۲۲ را سال بین‌المللی توسعه پایدار کوهستانی اعلام کرد.
سخن آخر
امروز در این گزارش در پایگاه تحلیلی- خبری درسانیوز به تاریخ روز ملی کوهنورد و علت انتخاب آن روز برای این مناسبت اشاره کردیم. در سال‌های اخیر علاقه‌مندان به این رشته ورزشی افزایش یافته و این قدمی است برای ارتقای سلامتی در جامعه. پس چه خوب است که در ترویج و گسترش آن کوشا باشیم.
