محسن عباسی‌فرد گزارشگر پایگاه تحلیلی- خبری درسانیوز؛ ابزار جدید پولشویی در بازار مسکن از راه رسید
با اینکه هنوز استفاده از بیت کوین ودیگر رمز ارزها در ایران شفاف و قانونی نشده، اما استفاده غیررسمی از آن به گونه ای فراگیر، جریان دارد وبرخی افراد در معاملات خود از این رمز ارزها استفاده می‌کنند.
یکی از این معاملات که اخیرا میزبان استفاده از بیت‌کوین است، بازار مسکن است. با توجه به بالا رفتن قیمت مسکن در ایران، استفاده از این رمز ارز که سهولت وسادگی در نقل و انتقال دارد، مورد توجه قرارگرفته است.
علت هم این است که بیت‌کوین نوعی رمز ارز است وبنا به ویژگی‌های رمز ارزها، قابلیت کمی برای ردگیری و شفاف‌سازی دارد؛ به عبارت بهتر، استفاده از بیت‌کوین در معاملات مسکن می‌تواند آسیب‌هایی همچون فرارمالیاتی یا پولشویی به دنبال داشته باشد. چرا که این رمز ارز در واقع یک کد است و انجام معامله برپایه آن هیچ رد ونشانی از خود برجای نمی‌گذارد که این امر در عین اینکه ممکن است مورد علاقه بسیاری افراد از حیث مخفی ماندن معاملات‌شان باشد، برای دولت وحاکمیت نوعی دور زدن قانون وفرار از پرداخت حقوق دولتی به شمار می‌آید.
براساس اعلام بانک مرکزی بااینکه استخراج بیت‌کوین پس از دریافت مجوز از وزارت صنعت و وزارت نیرو، قانونی است اما درباره استفاده آن در معاملات رایج کشور از جمله معاملات مسکن اتفاق نظر وتعیین تکلیف دقیق قانونی وجودندارد.
بااین حال کارشناسان می‌گویند چون فعلاً وصول حقوق دولتی وردیابی مسیر وجوه کلان رد وبدل شده برپایه بیت‌کوین شفاف نیست وظن جدی برای پولشویی و پنهان کاری وجود دارد،دولت و حاکمیت آن را به رسمیت نشناخته وحتی آن را رد می‌کند.
در واقع و در حیطه بازار مسکن، بیشتر رشوه‌ها یا به نام زدن یک ملک یا ویلای خاص(بدون دریافت پول از طرف مقابل) برپایه بیت کوین صورت گرفته است.
لذا بین بازار مسکن داخل کشور با بازار رمز ارزها، ارتباط خاصی وجود دارد و زمینه فساد گسترده‌تری را در زمینه معاملات فروش و خرید ملک با ارز دیجیتال ایجاد خواهد کرد و باعث خروج بازار مسکن از رکود هم نمی‌شود.
بااین وجود، آگهی های متعددی در فضای مجازی مردم را ترغیب به معاملات مسکن با رمز ارز یا تهاتر ملک با دلار و طلا می‌کنند؛بیت کوین بدهید، آپارتمان بگیرید، تازه‌ترین شیوه تهاتر در بازار املاک است که توسط قشر خاصی دنبال می‌شود و به سرعت موفق به کسب بازار سیاه شده است؛ بازاری که با قواعد و مقررات موجود اموال غیرمنقول تناسبی ندارد.
تضعیف ریال، افزایش کلاه‌برداری، کمک به پولشویی و دور زدن قوانین معاملات املاک ازجمله پیامدهای این نوع تهاتر در بازار املاک است.
همچنین، معاملات رمزارزی در بازار مسکن به دارندگان پول سیاه و مشکوک فرصتی می‌دهد تا پول کثیف خود را به املاک تمیز تبدیل کنند؛ البته در همه این معاملات، در متن قرارداد فقط ارزش ریالی معامله درج می‌شود درحالی‌که هیچ سند پرداخت با اصالتی برای آن وجود ندارد و پیگیری‌های بعدی می‌تواند شبهه معامله را برملا کند.
دراین باره،نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک استان تهران با بیان اینکه در حال حاضر اعتقاد بر این است که معاملات مسکن با رمز ارز پولشویی بوده و برای فرار مالیاتی و پولشویی صورت می‌گیرد، به درسانیوز می‌گوید: در قراردادهای مسکن امکان ثبت پرداخت وجه به غیر از ریال وجود ندارد.
داود بیگی‌نژاد درباره معاملات مسکن با رمزارزها اظهار می‌کند: با توجه به اینکه معاملات و مراودات رسمی ملکی کشور برپایه پول ملی است و هر فرمتی که در سامانه‌ها در اختیار مشاوران املاک و مردم قرار می‌گیرد هم براساس ریال است، بنابراین تنها معاملات با ریال رسمیت دارد اما اینکه پس از انعقاد و ثبت قراردادها،طرفین معامله چگونه از طریق رمز ارز یا دارایی دیگری تسویه حساب می‌کنند امری است که مبنای ورود رسمی ندارد و کسی هم نمی‌تواند اعلام کند که با رمز ارز معامله مسکن را انجام داده است.
وی با بیان اینکه هرگونه نقل و انتقالات ملکی باید بر پایه واحد پول ملی کشور باشد، ادامه می‌دهد: موضوع اصلی این است که مردم باید بدانند در باره قراردادهایی که وجه آن خارج از چارچوب بانکی دریافت و پرداخت می‌شود، اگر به مشکلی بربخورند، برای حل و فصل این موضوع در محاکم قوه قضاییه هم دچار مشکل می‌شوند.
نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک می‌گوید: از سوی دیگر اگر ثابت شود گردش مالی افراد طرف معامله از طریق کانال غیر رسمی رمزارزها صورت گرفته، به این معناست که دست حاکمیت از اخذ مالیات از این قراردادها کوتاه شده و این معاملات مسیر مناسبی برای فرار مالیاتی محسوب می‌شود.
بیگی‌نژاد تأکید می‌کند: هم موضوع دریافت و هم پرداخت و هم مسائل مربوط به گردش مالی مردم باید در چارچوب امن قرار بگیرد که هم حاکمیت بتواند از درآمد مالیات برخوردار باشد و هم اینکه اگر برای هر یک از طرف معامله مشکلی پیش بیاید بتواند به طور رسمی در محاکم قضایی از حق و حقوق خود دفاع کند.
وی می‌افزاید: درنهایت وبا وجود هشدارها وآسیب‌های موجود، شاهد آن هستیم که بخشی از مراودات مردم واز جمله در بازار مسکن، در دایره رمز ارزها قرار گرفته است از این‌رو بهتر است که هرچه سریع‌تر قوانین رسمی در این خصوص وضع شود تا هم خیال کسانی که با ارز مرزها مراودات اقتصادی دارند، راحت شود و هم اینکه حاکمیت به حق و قانونی خود در بخش مالیات و نظارت‌ها برسد.
نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک با بیان اینکه در حال حاضر هیچ فردی نمی‌تواند در قراردادها نحوه تسویه حساب را رمزارز درج کند و باید تمام قراردادها ریالی باشند، تصریح می‌کند: در حال حاضر، اعتقاد بر این است که معاملات مسکن با رمز ارز پولشویی بوده و معامله با بیت کوین برای فرار مالیاتی و پولشویی صورت می‌گیرد بنابراین در قراردادها امکان ثبت پرداخت وجه به غیر از ریال وجود ندارد.
بیگی‌نژاد درباره ثبت قرارداد مسکن با ریال و تسویه حساب رمز ارزی آن قرارداد به صورت زیرزمینی هم می‌افزاید: احتمال دارد این اتفاق بیفتد اما مشاوران املاک موظف به انعقاد قرارداد ریالی هستند و در محیط مشاوران املاک فقط ریال مبنای قراردادهاست.
وی ادامه می‌دهد: البته در بازار قانونی مسکن، معاملات رمز ارزی شایع نیست چراکه فرمت خاصی برای قراردادها داریم و کسانی که در این حوزه سرمایه‌گذاری می‌کنند یا به دنبال رفع نیازهای مصرفی هستند، در فضاهای واقعی قدم بر می‌دارند و فضای واقعی هم همان پول رایج کشورمان است.
نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک خاطرنشان می‌کند: کسانی که به هر دلیل از فضای رمز ارز برای تسویه حساب قراردادها استفاده می‌کنند بدانند که اگر به مشکل برخورند پیگیری حقوقی آن بسیار سخت و پیچیده خواهد بود.
وی همچنین با اشاره به اعلام بانک مرکزی برای تعیین مقررات استفاده از رمز ارزها در کشور و امکان معاملات مسکنی با این مقررات جدید، اظهار می‌کند: مقررات بانک مرکزی درباره رمز ارزها باید شفاف و اعلام رسمی شود تا مشخص گردد که چه موضوعاتی را در بر می‌گیرد و بعد از آن امکان معاملات مسکنی با رمز ارزها مورد ارزیابی قرار بگیرد.
