به گزارش پایگاه تحلیلی- خبری درسانیوز؛ مناطق آزاد به جای گرهگشایی اقتصادی بحرانساز شدهاند.
فلسفه تأسیس مناطق آزاد تجاری بر این است که از طریق صادرات کالا و خدمات، ارزش افزوده جدیدی به دست بیاید. اما وضعیت فعلی این مناطق در کشور طوری است که اخبار و گزارشاتی درباره تراز تجاری منفی ۳ میلیارد دلاری این مناطق منتشر شده است.
در حالی که اقتصاد بحران زده ایران باید از همه فرصتها برای رهایی از رکود استفاده کند، مناطق آزاد با ضرری ۳ میلیارد دلاری مواجه شدهاند تا نه تنها فرصتِ بهرهبرداری از این موقعیت اقتصادی_تجاری از دست برود، بلکه مناطق آزاد تجاری بار سنگینی روی دوش فضای اقتصادی بگذارد.
این در حالی است که این مناطق مهم و استراتژیک در صورت مدیریت صحیح و منطقی، میتواند به عنوان منشاء اقتصادی مهم، در گذر از بحرانهای ریز و درشت تأثیرگذاری مثبتی از خود به جای بگذارند.
آلبرت بغزیان، تحلیلگر اقتصادی در گفتگو با «درسانیوز» در این باره اظهار داشت: اساساً فلسفه تأسیس مناطق آزاد تجاری بر این است که از طریق صادرات کالا و خدمات، ارزش افزوده جدیدی به دست بیاید. اما وضعیت فعلی این مناطق طوری است که اخبار و گزارشاتی درباره تراز تجاری منفی ۳میلیارد دلاری این مناطق منتشر شده است. این وضعیت نشان از ضعف و بی تدبیری در تصمیمگیریها دارد.. آنهم در شرایطی که اقتصادِ بیمار ایران میتواند با تاثیرگذاری احتمالی مناطق آزاد تجاری، بخشی از مشکلات را رفع کند. اما اصرار به کار غیرکارشناسی و … موجب شده این فرصت گرانبها نه تنها سودی نداشته باشد، بلکه زیان ۳ میلیارد دلاری را هم تحمیل کند.
این عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در ادامه گفت: البته باید این نکته را در نظر گرفت که مناطق آزاد به خودیِ خود نمیتوانند فعالیتی را شروع کرده و به نتیجه مثبت برسانند. در واقع مناطق آزاد بدون مشوقهای سرمایهگذاری عملا هیچ کاراییای را نمیتوانند داشته باشند. بنابراین، این وظیفه دولت و حتی بخش خصوصی است که مشوقهایی را ایجاد کند تا در آن صورت توقع داشته باشیم که در زمینههای تولید، صادرات و … و در نتیجه گره گشایی اقتصادی قدمهایی موثر برداشته شود. در واقع وقتی به هر دلیلی نتوانیم زمینه لازم را برای مشوقها به وجود بیاوریم، موجودیت مناطق آزاد نه تنها حاصلی نمیتواند داشته باشد، بلکه هزینههایی گزاف را هم موجب خواهند شد.
او افزود: همچنین باید متذکر شد، اساسِ تشکیل مناطق آزاد جز این نیست که کالاها ارزانتر تولید شوند و همچنین تکنولوژیهای بیشتری به کار گرفته شوند. پس وقتی به دلیل تحریم و … چرخ تولید در کشور لنگ میزند و همچنین از تکنولوژی روزِ دنیا فاصله زیادی داریم، طبیعی است که این مناطق به جای سوددهی، زیان ده شده و نمیتوانند حتی نیمی از کارایی مورد انتظار را داشته باشند. این یعنی بازهم به موضوع مهم تحریم میرسیم. پدیدهای که در کنار مناطق آزاد، سایر ارکان اقتصادی را هم با شدت و حدت زیادی تحتتأثیر خود درآورده است.
وی تصریح کرد: نابسامانیهای مناطق آزاد در حالی ظهورو بروز یافته که اقتصاد کشور طی یک دهه اخیر به واسطه عوامل بیرونی و درونی از نظم لازم دور شده و روز به روز مانعهای بلندتری را پیش روی خود میبیند تا این سئوال مطرح شود که «در شرایط بحرانی اقتصادی، چه توقعی میتوانیم از مناطق آزاد داشته باشیم؟» البته ناگفته پیداست، بر اساس اصل نظام مدیریتی باید تلاشهای لازم صورت بگیرد تا به هر طریق ممکن، بتوانیم از این فرصت بزرگ که در کشور ما به وجود آمده است، نهایت بهره را ببریم، بلکه گرهی از گرههای اقتصادی به واسطه فعالیت مناطق آزاد تجاری باز شود.