نقش زنان کرمانشاه در فرهنگ، موسیقیایی و هنر تاریخ معاصر ایران.
آزیتا ابراهیمی گزارشگر پایگاه تحلیلی- خبری درسانیوز؛ آثار هنری در هر جامعه مجموعه اطلاعاتی از وضعیت اجتماعی به‌دست می‌دهد که می‌توان با رمزگشایی و درک آن به ویژگی‌های جامعه معاصر دست یافت. آثار موسیقی نیز به‌منزله نوعی هنر و رکن مهمی از نظام فرهنگی، از طریق ارائه و نمایش مفهوم زن، نقش درخور توجهی در بازتاب مناسبات جنسیتی جوامع دارد.
موسیقی سنتی ایران به‌منزله هنری که در فضای فرهنگی‌ـ اجتماعی ایران تولید شده است می‌تواند در شناخت شاخصه‌های فرهنگی جامعه ایران مؤثر باشد.
زنان کرمانشاهی به دلایل گوناگون از جمله بافت عشایری جامعه تا پیش از دوران معاصر با وجود برخورداری از بعضی آزادی‌های اجتماعی، در تحولات فرهنگی و هنری استان نقش کمرنگی داشته‌اند؛ هرچند برخی از ایشان مانند شهده دینوری دارای کرسی تدریس بوده و شاگردان بسیاری از محفل درسی این بزرگواران برخاسته‌اند.
اما پس از انقلاب مشروطه در سال ۱۲۸۵ (ه.ش.)، که فضای نسبتاً مناسبی نسبت به گذشته از لحاظ فرهنگی و هنری برای زنان ایران به وجود آمد، زنان کرمانشاهی نیز به صورت جدی وارد فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی شدند.
آنان با بالا بردن سطح علمی خود توانستند نخبگان زیادی را در گستره‌ی شعر و ادب، خوشنویسی، نویسندگی، هنرهای تجسمی، سینما، موسیقی، صنایع‌دستی، روزنامه‌نگاری و … به جامعه تحویل دهند که نشان از توانمندی بالای زنان کرمانشاهی در تمام عرصه‌ها به ویژه فرهنگ و هنر داشت.
بنابراین مساله‌ی اصلی این گزارش تحقیقی حاضر بررسی میزان مشارکت و معرفی زنان نخبه کرمانشاهی در فعالیت‌های فرهنگی و هنری استان کرمانشاه در سال‌های بین انقلاب مشروطه تا زمان حاضر است.
هدف بیشتر آشنا نمودن نسل امروز جامعه با دست آوردهای فرهنگی و هنری زنان کرمانشاهی در گذشته و ایجاد خودباوری در نسل جدیدبه منظور دستیابی به توسعه و تعالی فرهنگی پایدار است.
موسیقی کرمانشاه به گفته صاحبنظران این عرصه از قطب‌های موسیقی کشور است و هنرمندان این دیار همواره همچون نگینی بر تارک موسیقی این سرزمین درخشیده‌اند.
از جمله زنان خواننده موسیقی اصیل در کرمانشاه می‌توان به هاله سیفی‌زاده و مریم ابراهیم‌پور، و… اشاره کرد که هاله سیفی‌زاده در کرمانشاه متولد شده و از سن ۱۳ سالگی نزد معصومه مهرعلی فراگیری آواز ایرانی را آغاز کرد.
سیفی‌زاده همچنین به‌طور همزمان نزد عموی خود محمدحسین سیفی‌زاده(از شاگردان محمدرضا شجریان) به فراگیری سه‌تار و تنبک نیز نزد مهدی اصفهانی را نیز فرا گرفته و در فعالیت‌های حرفه‌ای خود در عرصه موسیقی شرکت داشته است.
هاله سیفی‌زاده از سال ۱۳۸۰ با گروه سرمد به سرپرستی علی قمصری فعالیت حرفه‌ای خود را در عرصهٔ موسیقی آغاز کرد و در شهریور ۱۳۸۶ موفق شد در جشنوارهٔ منطقه‌ای مقام نخست را به عنوان همخوان برتر کسب کند.
هاله سیفی‌زاده همزمان به فراگیری سلفژ و صداسازی نزد لوریس هویان می‌پرداخت که در سال ۱۳۸۷ وارد دانشگاه موسیقی شد و به صورت آکادمیک به تحصیل در رشتهٔ موسیقی پرداخت.
هاله سیفی‌زاده در همین دوره کنسرت‌های مختلفی را با گروه‌های مختلف در داخل و خارج از کشور تجربه کرد و همچنین در دو فیلم سینمایی به خوانندگی پرداخت. همچنین خوانندگی در موسیقی فیلم حکایت عاشقی به آهنگسازی ارشک رفیعی، خوانندگی در موسیقی فیلم زمناکو به آهنگسازی مجید پوستی(در یادبود حملهٔ شیمیایی به حلبچه)، خوانندگی در آلبوم برف‌خوانی به آهنگسازی علی قمصری، خوانندگی در آلبوم سخنی نیست به آهنگسازی علی قمصری، خوانندگی نقش شاخه نبات در اپرای حافظ به کارگردانی بهروز غریب‌پور، خوانندگی در کنسرت مهمانی کوچک در تهران، مسکو و تور شهرستان‌ها و خوانندگی در نمایشنامه‌خوانی روز واقعه و مجموعهٔ مسافران به کارگردانی محمد رحمانیان
از یگر فعالیت‌هایش می‌باشد.
هاله سیفی‌زاده نوازندگی کوزه در آلبوم ویر به آهنگسازی ارژنگ سیفی‌زاده را انجام داده است و در فستیوال‌های؛ جرش اردن و فستیوال آواز زنان ایران در برلین، مارس ۲۰۱۷ حضور داشته است.
اما نظر هاله سیفی‌زاده امروز هنر اصیل موسیقی در کرمانشاه چه جایگاهی دارد را جویا می‌شویم که این هنرمند عرصه موسیقی در این باره می‌گوید: امروز موسیقی کرمانشاه از جایگاه واقعی خود فاصله بسیار دارد.
او می‌افزاید: اگر چه با وجود همه محدودیت‌ها و مشکلاتی که فراروی هنرمندان وجود دارد همچنان موسیقی استان کرمانشاه در کشور درخشیده است اما در مقایسه با گذشته پربار آن، هیچگاه به اندازه امروز در پرورش چهره‌های موفق در عرصه موسیقی ناتوان نبوده است.
سیفی‌زاده تأکید می‌کند: استان کرمانشاه حتی از داشتن یک سالن استاندارد برای اجرای کنسرت موسیقی محروم است.
این هنرمند ادامه می‌دهد: در این شرایط هنرمندان این عرصه جز مهاجرت به استان‌های دارای امکانات و یا کنار گذاشتن ساز و نوا چاره‌ای ندارند.
این خواننده آواز سنتی بانوان می‌گوید: قدمت موسیقی در کرمانشاه به بیش از دو هزار و ۵۰۰ سال قبل بر می‌گردد و به دلیل ویژگی‌های خاص آن می‌توان گفت موسیقی ایران مدیون موسیقی این خطه است.
“هاله سیفی‌زاده” می‌گوید: شواهد تاریخی نشان می‌دهد که موسیقی کرمانشاه در ابتدای شکل‌گیری خود ۳۶۰ لحن به ازای ۳۶۰ روز سال داشته است(۳۶۰ لحن باربد) که بعدها به ۷ خسروانی که اکنون دستگاه موسیقی ایران است تغییر یافته است.
این هنرمند می‌گوید: کرمانشاه توانمندی‌ها و قابلیت‌های بسیاری در زمینه موسیقی دارد اما جهت‌گیری‌های مسوولان در این زمینه با هنرمندان و دوستداران موسیقی همسو نیست.
او می‌افزاید: وجود تحصیل‌کرده‌ها و نخبه‌های بسیار در زمینه موسیقی در کرمانشاه نشان می‌دهد موسیقی جایگاه خود را همواره در دل دوستدارانش حفظ کرده اگر چه آنطور که باید زمینه بروز آن فراهم نشده است.
سیفی‌زاده ادامه می‌دهد: متأسفانه در سال‌های اخیر جز چند دوره کوتاه حمایتی از موسیقی کرمانشاه از سوی مسوولان نشده است و شاید تنها علاقه به فرهنک بومی هنرمندان
را در این استان نگه داشته است.
این هنرمند خوش صدای بانوی کرمانشاهی می‌گوید: به دلیل نبود امکانات برای اجرای برنامه، هنرمندان کرمانشاهی آثار برجسته خود را در خارج از استان کرمانشاه یا کشور ارایه می‌دهند و همچنین از پذیرفتن گروه‌های هنری برای اجرای برنامه در استان کرمانشاه معذوراند.
هاله سیفی‌زاده، عدم توجه مسوولان به رشد موسیقی در کرمانشاه، نبود امکانات مالی برای اجرای برنامه‌ها و نبود سالن استاندارد برای اجرای کنسرت‌های موسیقی را از مهم‌ترین مشکلات عرصه موسیقی استان عنوان می‌کند و می‌گوید: هنرمندان کرمانشاهی از نظر تخصص در سطح بسیار بالایی قرار دارند و ایده‌های نو و بسیار خوبی برای پیشبرد موسیقی در استان دارند اما به دلیل بی توجهی مسوولان تاکنون عملی نشده است.
او می‌افزاید: طرح برگزاری جشنواره بین‌المللی تنبور از جمله این ایده‌هاست که استان کرمانشاه توانایی اجرای آن را دارد و در حال پی‌گیری است.
محسن عباسی‌فرد رئیس انجمن صنفی و حرفه‌ای روزنامه‌نگاران استان کرمانشاه نیز در این باره چنین می‌گوید: فعالیت‌های انجام شده در زمینه موسیقی استان کرمانشاه در سال‌های اخیر در حد مطلوب نبوده است و نیاز به برنامه‌ریزی جدی‌تر دارد.
او می‌افزاید: با تأسیس انجمن موسیقی کرمانشاه به عنوان یک انجمن غیردولتی در سال ۱۳۷۶ توجه به این هنر در دستورکار قرار گرفت اما تاکنون نتوانسته‌اند در خور شأن هنرمندان و موسیقییایی فاخر کرمانشاه کاری خاص انجام دهند.
رئیس انجمن صنفی و حرفه‌ای روزنامه‌نگاران استان کرمانشاه می‌گوید: بایستی توجه به موسیقی سنتی، بومی و محلی یکی از برنامه‌های اصلی فرهنک و ارشاد و انجمن موسیقی باشد اگر چنانچه در این راستا اقدامی ناچیز انجام گرفته است، ولی کافی نیست.
عیاسی‌فرد ادامه می‌دهد: تاکنون هر سال برخی از جشنواره‌های منطقه‌ای و یا استانی با حضور استادان بزرک موسیقی در استان کرمانشاه برگزار شده و با استقبال
بسیار خوبی از سوی مردم نیز روبه رو بوده، اما تداوم نداشته است.
او می‌افزاید: علی‌رغم حساسیت‌های موجود در این زمینه هر سال حدود پنج کنسرت موسیقی سنتی و غیرسنتی در کرمانشاه فقط برای خوانندگان مرد برگزار کرده‌اند که این میزان کنسرت اجرا شده برای استان هنرمندکرمانشاهی کافی نیست.
رئیس انجمن صنفی و حرفه‌ای روزنامه‌نگاران استان کرمانشاه می‌گوید: بنابراین می‌توان گفتکه تاکنون در راستای اجرای کنسرت بانوان در استان کرمانشاه و هنرمندان خوب این دیار کهن و باستانی نیزز اقدامات مثبتی در این زمینه انجام نشده استو حتی تاکنون کنسرت ویژه بانوان در کرمانشه برگزار نکرده‌اند و این یکی از ضعف‌هاست که بایستی مورد توجه قرار گیرد تا بانوان بتوانند هنرنمایی کنند.
عباسی‌فرد ادامه می‌دهد: موسیقی کرمانشاه برای رسیدن به جایگاه واقعی خود نیاز به برنامه‌ریزی جدی‌تر و تخصیص اعتبارات بیشتر دارد و نیاز مبرم به تغییر نگاه مسئولان به موسیقی بانوان و توجه ویژه به این هنرمندان بانو را می‌طلبد که زودتر این رویه اصلاح شود و به برگزاری کنسرت بانوان توجه ویژه نمایند.
او ادامه می‌دهد: متأسفانه در میان اهالی موسیقی در کرمانشاه اختلاف نظرهای فراوانی وجود دارد که برنامه‌ها را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و پیشبرد برنامه‌ها نیاز به کنار گذاشتن اختلاف‌ها و رسیدن به توافق و اجماع عمومی هنرمندان این عرصه نیز دارد.
رئیس انجمن صنفی و حرفه‌ای روزنامه‌نگاران استان کرمانشاه به برنامه‌های اداره کل فرهنک و ارشاد اسلامی استان کرمانشاه در این باره اشاره می‌کند و می‌گوید: باید جشنواره بزرگ موسیقی برای بانوان هنرمند و خواننده برگزار شود و حتی آلبوم اجرای موسیقی محلی آنان نیز در استان کرمانشاه تهیه نمایند و کار را فراتر ببرند که از تاریخ دوره‌های گذشته تاکنون نیز جمع‌آوری نمایند.
عباسی‌فرد در پایان می‌گوید: مشکل نبود سالن برای اجرای کنسرت‌های موسیقی هم با راه‌اندازی تالار بزرک شهر در منطقه پردیس شهر کرمانشاه می۲تواند تا حدودی این کمبود سالن را جبران نماید به شرطی که مسئولان دلسوزانه پای کار بیایند و بازسازی آن را در دستور کار قرار دهند.
