هند چگونه از ژاپن سبقت گرفت و چهارمین اقتصاد بزرگ جهان شد؟
به گزارش پایگاه تحلیلی- خبری درسانیوز؛ آلمان تنها تا ۵ سال آینده صاحب رتبه سوم اقتصاد جهان است زیرا هند به سرعت در تعقیب آن است و سال ۲۰۳۰ از آلمان نیز سبقت خواهد گرفت و بعد از آمریکا و چین، سومین اقتصاد بزرگ جهان خواهد بود.
در ماه گذشته میلادی -آوریل ۲۰۲۵- گزارشی از صندوق بین‌المللی پول (IMF) منتشر شد که یک نقطه‌ی عطف در تاریخ اقتصاد جهان را ثبت کرد: هند با عبور از ژاپن، به چهارمین اقتصاد بزرگ دنیا تبدیل شد.
عددی که پشت این پیشرفت قرار دارد، ۴.۱۸۷ تریلیون دلار است — رقمی که دیگر فقط یک شاخص اقتصادی نیست، بلکه نشان‌دهنده‌ی جنبشی انسانی، اجتماعی و فناورانه است.
هند حالا در رده بندی اقتصادی، پشت سر آلمان، چین و ایالات متحده قرار گرفته است. ژاپن، که سال‌ها در جایگاه چهارم قرار داشت، با تولید ۴.۱۸۶ تریلیون دلار، تنها با فاصله‌ای بسیار اندک به رتبه پنجم سقوط کرده است.
۱۰ اقتصاد برتر جهان ۱۰ اقتصاد برتر جهان
این عدد شاید تفاوت زیادی نداشته باشد، اما از لحاظ نمادین، یکی از مهم‌ترین تغییرات در نظم اقتصاد جهانی است. هند، با جمعیتی بیش از ۱.۴ میلیارد نفر، حالا نه فقط از لحاظ جمعیت بلکه از نظر اقتصادی نیز به یک قدرت بزرگ جهانی تبدیل شده است.
اما سوال اینجاست این اتفاق چگونه افتاد و هند چگونه توانست فاصله بین مستعمره بودن و رتبه ۴ اقتصاد جهانی را این گونه با موفقیت طی کند؟
به‌نظر می‌رسد چهار عامل باعث این برتری تاریخی شده‌اند:
۱. فناوری ، IT و استارتاپ‌ها
هند امروز سومین اکوسیستم استارتاپی بزرگ دنیاست: در حال حاضر بیش از ۱۱۵,۰۰۰ استارتاپ فعال در هند ثبت شده‌اند که از میان آن‌ها تعداد یونیکورن‌ها (استارتاپ‌هایی با ارزش بالای ۱ میلیارد دلار) از مرز ۱۱۰ مورد گذشته است که در مجموع ارزشی بالغ بر ۳۴۰ میلیارد دلار دارند.
در حوزه‌ی سلامت دیجیتال (Health-tech) نیز بیش از ۵۰۰۰ استارتاپ فعال‌اند، با رشد سالانه بیش از ۳۵٪.
از سوی دیگر زیر ساخت‌های اقتصاد دیجیتال در این کشور به حدی توسعه یافته که حجم تراکنش‌های دیجیتال هند در سال ۲۰۲۳ از ۱۰ تریلیون دلار عبور کرد.
هندی ها در حوزه‌ی آموزش آنلاین (EdTech) نیز بیکار ننشسته‌اند و شرکت‌هایی مانند BYJU’s و Unacademy بازارهایی با دهها میلیون کاربر دارند، با پیش‌بینی ارزشی ۱۰ میلیارد دلاری تا ۲۰۲۵.
فناوری‌های مبتنی بر IT به حدی در اقتصاد هند مهم‌اند که صادرات خدمات فناوری اطلاعات (IT) هند در سال ۲۰۲۳ به ۲۰۰ میلیارد دلار رسید. بسیاری از برنامه‌نویسان هندی بدون این که از کشور و حتی ار خانه خود خارج شوند، هم اکنون به طور آنلاین در حال کار با شرکت‌های غربی هستند و درآمدهای کلان دلاری برای خود و کشورشان جذب می‌کنند.
۲. سرمایه‌گذاری خارجی
هند با سیاست تعامل اقتصادی با همه جهان در سال‌های اخیر به یکی از جذاب‌ترین مقصدهای سرمایه‌گذاری جهان تبدیل شده است به طوری که در سال مالی ۲۰۲۳–۲۰۲۴، بیش از ۷۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) جذب کرده است. ۲۵ درصد این سرمایه گذاری به سنگاپور و ۱۸ درصد نیز به آمریکا مرتبط است. کشورهای عربستان و امارات نیز سرمایه‌گذاری‌های کلانی در زمینه انرژی در هند انجام می‌دهند.
در سالی که گذشت بیش از ۲۵ میلیارد دلار تنها در بخش فناوری و استارتاپ‌ها سرمایه‌گذاری شده است.
اعتماد جهانی وقتی شکل می‌گیرد که کشوری نه‌تنها بزرگ، بلکه قابل اتکا باشد و دهها میلیارد دلار را به سمت خود جذب کند.
۳. نیروی انسانی جوان و تحصیل‌کرده
بیش از ۶۵٪ جمعیت هند زیر ۳۵ سال هستند؛ این یعنی آینده‌ای پویا، سیال و پرانرژی. هند با ۹۰۰ میلیون نفر نیروی کار بالقوه در سال ۲۰۲۵، در صدر کشورهای دارای جمعیت کاری قرار دارد. سالانه ۴ میلیون فارغ‌التحصیل مهندسی و فنی وارد بازار کار می‌شوند.
در همین باره:
مودی چگونه هند را از تله فقر نجات داد؟ | تبدیل هند به پنجمین قدرت اقتصادی جهان
هند بیش از ۴۰ میلیون دانشجو در آموزش‌عالی دارد. اغلب هندی‌هایی که برای تحصیل به خارج می‌روند بعد از اتمام تحصیلات داتنشگاهی به کشورشان بر می‌گردند و دانش و توان خود را در اختیار هند قرار می‌دهند و امید به آینده، مهم‌ترین محرک نسل جوان هند برای کار و کوشش است.
۴. انتخابات آزاد ، گردش نخبگان و سیاست‌های اصلاح‌طلبانه
تا سیاست های اصلاح طلبانه واقعی – و نه شعاری – در کشوری رخ ندهد، توسعه آن کشور امری محال است. دولت هند با اجرای برنامه‌هایی هوشمندانه و هدفمند، اصلاحات لازم را در زیرساخت‌های سیاسی، اقتصادی و اداری فراهم کرده است. هند به عنوان بزرگ‌ترین دموکراسی جهان، شاهد انتخابات آزاد و گردش نخبگان در ساختار سیاسی و اجرایی کشور است.
در بخش مربوط به سرمایه‌گذاری خارجی گفتیم که هند در سال گذشته ۷۰ میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کرده است. جذب این رقم کلان نیز مرهون اصلاحاتی است که هندی‌ها از سال ۱۹۹۱ آغاز کردند. قبل از آن و در سال ۱۹۹۰ میزان سرمایه‌گذاری خارجی در این کشور تنها ۲۳۶ میلیون دلار بود. در آن زمان، هند سیاست‌های محافظه‌کارانه‌ای را دنبال می‌کرد که شامل محدودیت‌های سخت‌گیرانه بر مالکیت خارجی، الزامات انتقال فناوری، تعهدات صادراتی و نیاز به تأییدات دولتی برای اکثر سرمایه‌گذاری‌های خارجی بود.
سال ۱۹۹۰ نشان‌دهنده پایان دوره‌ای از محدودیت‌های شدید اقتصادی در هند بود. با آغاز اصلاحات اقتصادی در سال ۱۹۹۱، هند به تدریج درهای خود را به روی سرمایه‌گذاران خارجی باز کرد و زمینه را برای افزایش چشمگیر سرمایه‌گذاری‌های خارجی در دهه‌های بعدی فراهم نمود.
انتخابات هند
اصلاحات گسترده در هند باعث شد طرح های توسعه از داخل متون رسمی و اداری خارج و به عرصه عمل وارد شوند؛ از جمله:
طرح Make in India برای تقویت صنعت داخلی، جذب بیش از ۴۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری صنعتی.
طرح Digital India با هدف دیجیتالی‌کردن دولت و خدمات، اکنون بیش از ۹۰۰ میلیون کاربر اینترنتی دارد.
برنامه Startup India که تا امروز از بیش از ۷۵,۰۰۰ استارتاپ حمایت حقوقی، مالی و آموزشی کرده است.
پروژه Gati Shakti برای توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل با بودجه‌ای بالغ بر ۱۰۰ میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۵.
هند در تعقیب آلمان
بسیاری از تحلیل‌های کلان اقتصادی نشان می دهند هند تا سال ۲۰۴۷ می‌تواند به یک اقتصاد ۲۶ تریلیون دلاری تبدیل شود و سرانه تولید ناخالص داخلی آن به ۱۵,۰۰۰ دلار برسد. حتی برخی پیش بینی می کنند رقم سرانه مزبور به ۲۶۰۰۰ دلار هم برسد.
همچنین برآوردها حاکی از آن است که آلمان تنها تا ۵ سال آینده صاحب رتبه سوم اقتصاد جهان است زیرا هند به سرعت در تعقیب آن است و سال ۲۰۳۰ از آلمان نیز سبقت خواهد گرفت و بعد از آمریکا و چین، سومین اقتصاد بزرگ جهان خواهد بود.
هند و آلمان
اما فراتر از نمودارها و اعداد و ارقام و رتبه‌ها، باید با احترام به مردم سختکوش و سیاستگذاران آینده نگر هند، تاکید کرد که این موفقیت متعلق به مردمانی است که هر روز در شرایطی سخت، تلاش کرده‌اند.
از کشاورزانی که محصولات خود را به بازارهای دیجیتال رسانده‌اند، تا زنانی که از طریق برنامه‌های توانمندسازی، وارد بازار کار شده‌اند.
داستان رشد هند، داستان فرصت‌هاست؛ داستان نسلی که می‌خواهد گذشته‌اش را تغییر دهد و آینده‌ای متفاوت بسازد.
