یادداشتی از آزیتا ابراهیمی در پایگاه تحلیلی- خبری درسا نیوز؛ سبک موسیقی سنتی ایرانی و اما و اگرهای آن
سبک موسیقی سنتی ایرانی یکی از سبکهای موسیقی پرطرفدار و باستانی جهان است. این سبک موسیقی در ایران از هزارهها پیشین شکل گرفته و تاکنون به عنوان یک اثر فرهنگی ایرانی محسوب میشود. در این مقاله، با سبک موسیقی سنتی ایرانی بیشتر آشنا شده و برخی از جنبههای آن را مورد بررسی قرار میدهیم.
تاریخچه سبک موسیقی سنتی ایرانی
سبک موسیقی سنتی ایرانی به دوران باستان باز میگردد. باستانیان ایران به دلیل توانایی خود در ساخت سازهای موسیقیایی و قدرت خواندن موسیقی، این سبک موسیقی را ارتقا دادند. در دوران ساسانیان، این سبک موسیقی به عنوان یکی از ابزارهای مورد استفاده در شاهنشاهی شناخته شد.
در دوران اسلامی، این سبک موسیقی به شکل جدیدی پیدا کرد و توسعه یافت. این سبک موسیقی در دوران صفویه و قاجاریه نیز توسعه یافت و در ایران به شکل جدی در نظر گرفته شد.
اجزای سبک موسیقی سنتی ایرانی
سبک موسیقی سنتی ایرانی شامل چندین اجزاست که به شکل جداگانه و در کنار هم برای اجرای قطعات موسیقی استفاده میشوند. برخی از این اجزا عبارتند از:
۱- مقامها: مقامها در سبک موسیقی سنتی ایرانی به عنوان سیستمی از نتها مورد استفاده قرار میگیرند. هر مقام شامل یک مجموعه نتهای خاص است که به صورت اختصاصی برای هر قطعه موسیقی استفاده میشود.
۲- آواز: آواز در سبک موسیقی سنتی ایرانی به عنوان اصلیترین اجزا موسیقی تلقی میشود. آواز به دو نوع مردانه و زنانه تقسیم میشود و به شکلی خاص و با تأثیرات زیادی در اجرای قطعات موسیقی استفاده میشود.
۳- سازها: در سبک موسیقی سنتی ایرانی، استفاده از سازهای مختلف برای اجرای قطعات موسیقی رایج است. برخی از سازهای مورد استفاده در این سبک موسیقی عبارتند از؛ تار، تنبک، سنتور، کمانچه، نی، عود، دف و برخی سازهای دیگر که هر کدام از آنها دارای صدایی منحصر به فرد هستند.
۴- ریتم: ریتم در سبک موسیقی سنتی ایرانی به عنوان یکی از اجزا مهم برای اجرای قطعات موسیقی مورد استفاده قرار میگیرد. ریتم میتواند در قالب ضربانهای مختلف و با فواصل زمانی متفاوت اجرا شود.
۵- شعر: شعر در سبک موسیقی سنتی ایرانی به عنوان قسمتی از قطعات موسیقی استفاده میشود. شعرهای مورد استفاده در این سبک موسیقی معمولاً به زبان فارسی و با شکلی ادبی و شعری نوشته میشوند.
اجرای سبک موسیقی سنتی ایرانی
اجرای سبک موسیقی سنتی ایرانی معمولاً در قالب کنسرتها و نمایشهای موسیقیایی انجام میشود. در این نوع اجراها، هنرمندان سبک موسیقی سنتی ایرانی با اجرای قطعات موسیقی به هنر و زیبایی این سبک موسیقی پرداخته و سعی در جذب مخاطبان این سبک موسیقی دارند.
همچنین، در برخی از قسمتهای اجرای سبک موسیقی سنتی ایرانی، نوازندگان و خوانندگان به صورت آزاد و بدون نوت اجرا میکنند که این نوع اجرا را به عنوان “تصنیف” میشناسند.
نقش سبک موسیقی سنتی ایرانی در فرهنگ ایران
سبک موسیقی سنتی ایرانی یکی از مهمترین ارثهای فرهنگی و هنری ایران به شمار میرود. این سبک موسیقی به عنوان یکی از مهمترین عواملی که در حفظ هویت و فرهنگ ایرانیان نقش دارد، مورد توجه قرار گرفته است.
همچنین، این سبک موسیقی بهعنوان یکی از ارکان هنری کشور، در جشنوارهها و رویدادهای مختلف هنری و فرهنگی ایران به عنوان یکی از نمادهای فرهنگی کشور مورد استفاده قرار میگیرد.
نتیجهگیری
بنابراین، در این یادداشت، با سبک موسیقی سنتی ایرانی بیشتر آشنا شدیم و نگاهی به تاریخچه، اجزا، اجرا و نقش آن در فرهنگ ایران داشتیم.
این سبک موسیقی به عنوان یکی از مهمترین عواملی که در حفظ هویت و فرهنگ ایرانیان نقش دارد، مورد توجه قرار گرفته است و همچنین بهعنوان یکی از ارکان هنری کشور، در جشنوارهها و رویدادهای مختلف هنری و فرهنگی ایران به عنوان یکی از نمادهای فرهنگی کشور مورد استفاده قرار میگیرد.
سبک موسیقی سنتی ایرانی به عنوان یک اثر فرهنگی ایرانی محسوب میشود که با توجه به تاریخچه، اجزا و اجرای آن، به عنوان یکی از سبکهای پرطرفدار و باستانی جهان شناخته میشود.