استخرهای «کوهسرخ» منابع آبی را میبلعند.
محمدصالح قنبری گزارشگر پایگاه تحلیلی- خبریدرسانیوز؛ ساخت و استفاده از استخر ذخیره آب کشاورزی که در واقع به عنوان مخازن ضروری در زمینه ذخیره آب و آبیاری کاربرد دارند، نقش مهمی در اجرای شیوههای مدرن کشاورزی و سایر نیازهای مربوط به مزارع دارند و نقش دگرگون کننده این استخرها در شیوه مدیریت منابع برای بهرهبرداران باعث شده تا ضمن بهبود در بهرهوری آب، به بازدهی و افزایش محصول هم بیانجامد.
اگرچه که ساخت غیرمجاز و بدون مجوز استخرهای آب کشاورزی که گاهی بدون توجه به موارد و نکات ایمنی انجام میشود، سبب بروز خسارات جانی و مالی هم شده است.
شهرستان کوهسرخ در استان خراسانرضوی با ۲۲ هزار هکتار اراضی کشاورزی زراعی و باغی در کنار ۳۲۹ منابع آبی قنات، چاه عمیق و نیمهعمیق، چشمهسار و رودخانه که تأمین آب در حوزه تولید و تأمین محصولات کشاورزی فعال است، به ادعای مدیر جهاد کشاورزی این شهرستان بیش از ۶۰۰ باب استخر دارد که ۹۵ درصد آنها فاقد مجوز و تغییر کاربری است.
مهندس حجت صفرنژاد مدیر اداره جهاد کشاورزی کوهسرخ، وجود استخرهای آب کشاورزی را برای مدیریت مصرف آب، ضرورتی اجتناب ناپذیر میداند و میگوید: استخرهای ذخیره آب کشاورزی علاوه بر این که سبب بهرهوری تولید و مدیریت مصرف آب میشود، برای پرورش ماهی و تولید گوشت سفید هم قابل استفادهاند.
استخرهای ذخیره آب سبب هدر رفت آن میشود
مدیر جهاد کشاورزی کوهسرخ با ابراز تأسف از این که نظارتی بر استخرهای کشاورزی وجود ندارد و این معضل منجر به بروز مشکلاتی مانند هدر رفت و عدم استفاده بهینه از منابع آب میشود، میافزاید: در این زمینه کارشناسان جهاد کشاورزی با بازدیدهای میدانی، اقدام به صدور اخطار و تذکر برای ایمن سازی این استخرها کردهاند.
صفرنژاد ساخت استخرهای ذخیره آب کشاورزی را فرصتی مغتنم برای پرورش ماهی و بستری مناسب برای اجرای سیستمهای نوین آبیاری میداند و میگوید: با رهاسازی بچه ماهیان در نیمی از استخرهای ذخیره آب کشاورزی کوهسرخ، ۳۱۰ تن گوشت سفید تولید میشود.
وی با اشاره به این که بر این باوریم استخرهای کشاورزی نقش اثرگذاری در افزایش بهرهوری و راندمان تولید با بهرهگیری از روشهای نوین آبیاری دارد که میتواند بستری مناسب برای توسعه بخش کشاورزی باشد، اظهار میدارد: در شرایط کنونی اگر ذخیرهسازی و مدیریت آب انجام نشود، قطعاً کشاورزان با مشکلات و چالشهای جدی مواجه خواهند شد، بنابراین ضرورت دارد ضمن رسیدگی به وضع فعلی، مانع از مشکلات احتمالی و تهدید امنیت غذایی در منطقه شویم.
مدیر اداره جهاد کشاورزی کوهسرخ با بیان این که آب مورد نیاز بخش کشاورزی این شهرستان از محل ۱۳۵ رشته قنات، ۷۰ حلقه چاه عمیق، ۴۷ حلقه چاه نیمهعمیق، ۱۷۵ دهانه چشمهسار و ۲ رودخانه دائمی تأمین میشود، میافزاید: تاکنون ۷۵ کیلومتر خط انتقال آب با لوله و ۳۵ کیلومتر کانال انتقال آب برای آبیاری به روش نوار تیپ در ۵۷۰ هکتار اجرا شده است.
صفرنژاد با اشاره به این که معیشت و درآمد ۹۵ درصد جمعیت شهرستان کوهسرخ از طریق بخش کشاورزی و دامپروری تأمین میشود و وابسته به آن است، میگوید: حدود ۲ دهه قبل بادامستان دیم کوهسرخ با ۲۲ هزار هکتار، دومین بادامستان کشور و بزرگترین بادامستان شرق کشور بود، اما استمرار خشکسالی ها و کاهش نزولات سبب شده است که مساحت این بادامستان به ۱۲ هزار و ۵۰۰ هکتار کاهش یابد.
وی با بیان این که احیای بادامستان کوهسرخ نیازمند اجرای طرحهای آبخیزداری و اختصاص اعتبارات و تسهیلات کمبهره و بازپرداخت بلند مدت است، میافزاید: اگرچه طرح احیای این بادامستان با بهرهگیری از نظرات و کارکارشناسی ارائه شده است، اما قطعا تزریق اعتبارات قطرهچکانی نمیتواند اثرگذار باشد.